لماذا تل براك أكبر التلال في منطقته ؟

لماذا تل براك أكبر التلال في منطقته ؟

Matta Roham
٤ أكتوبر ٢٠٢٠ ·

عندما كانت الناس تسافر بين الحسكة والقامشلي على الطريق القديم ، كانت تمر في منتصف الطريق بتل كبير يدعى (تل براك).
وأنا كنت أتساءل دوماً ما الذي يجعل هذا التل أكبر التلال في تلك المنطقة؟
وفي إحدى المرات توقفت عند البعثة الأثرية هناك لأتعرف على معالم التل الأثري، فإلتقيت رئيس البعثة الذي شرح لي مشكوراً عن آخر أعماله التنقيبية. ولما سألته عن سبب تجمع السكان قديماً في تل براك أكثر من بقية التلال في المنطقة ، قال :
لو نظرنا إلى سلسلة جبال طوروس بقرب ماردين لوجدنا فتحة هناك ( ولحسن الحظ كان الطقس صافٍ جداً فكانت الرؤية واضحة) ، ثم إلتفت إلى سلسلة جبال سنجار وأشار إلى فتحة في الجبل أيضا” . وتابع رئيس البعثة قائلاً :

قراءة المزيد

مار يعقوب الرهاوي (708م+)

مار يعقوب الرهاوي (708م+)

 للأب د. يوسف اسطيفان البناء

    كاهن كاتدرائية مار أفرام في الموصل

  اختصاصي الأمراض الباطنية

     يزخر التراث السرياني بنفائس لا تقدر بثمن من أفكار وكتابات وآباء وحوادث، وما إلى ذلك من مفردات في مختلف مجالات العلوم والثقافة التي تبنى بها أساسات الحضارة وصروحها على مر الأزمان، وفي الجامعات العالمية الكبرى اليوم، هناك عودة إلى الحضارة والتراث السرياني الجليل، حيث أيقن العلماء واكتشفوا من خلال الدراسات والمقارنات التي أجروها، أن الحضارة الآرامية السريانية، هي من أعطى للعالم البعد الفكري والروحي للإنسان؛ وبمعنى آخر، فإننا نستطيع القول وبكل فخرٍ واعتزاز أن الحضارات اليوم هي امتدادٌ لحضارة السريان، كيف لا وأننا نرى في يومنا هذا من المستشرقين الغربيين من أتقن اللغة السريانية وسبر غورها ليستطيع أن يترجم من تراثها الغني ليقدّم للعالم نتاجاً مميزاً وفريداً في مجالات الثقافة والعلوم المختلفة، وهكذا أصبحت النصوص السريانية مفردات نفيسة تؤسس لحضارة عالمية جديدة.
قراءة المزيد

دير آفاقي

دير آفاقي

الأدب هو أهم قانون يثري أفق تفكير البشر، والأعمال الأدبية هي أكثر المنتجات جمالية لهذا القانون.

الكتاب الذي يحمل عنوان “المحارب وعزاء الأمل // تسرورو وبوييا دصبرو”، والذي كتبته  بالخط السرياني سيرتو، هو عمل ظهر في إطار هذا القانون الأدبي، وهو عمل يهدف إلى الحفاظ على روح الشجرة / التقاليد ذات الجذور العميقة التي على قيد الحياة.

كما قيل “الانسان هو مهندس وجلاد عالمه الداخلي.

” المحارب” في معنى هذا الكتاب، هو مهندس معماري جيد. إنه الشخص الذي يصمم طريقة وإجراءات كونه مهندسًا معماريًا جيدًا. يعني المحارب أنه يجب أن يعلم (و) يتعلم أثناء صعوده سلالم الحياة، ويوازن عقله بالحصافة، والشجاعة بحذر، والقوة بالقدرة، والحزم باعتدال، وتوجيه حبه للحياة لصالح المجتمع.

كنت متحمساً لتقديم كتابي المنشور حديثًا إلى دير مار جبرائيل، دير آفاقي، يوم الثلاثاء 21 سبتمبر 2021، لمطران طورعبدين نيفاة حبر الجليل مار تيموثاوس صموايل أقتاش. لأنه من كل كتاب أدبي وكل فكر أبدي، يخترق شعاع من القوة إلى الإنسان. الكتابات الأدبية تبدأ من الناس وتعود إلى الناس. تفتح روح الإنسان وتوسع آفاقه. إنه تدفع حدود الفكر. إنها ملفات تتفاعل مع الإنسان وتجدده وتنشطه روحياً وفكرياً وتضعه في عملية التحول. إن الانضباط الأفضل لبذورالأخوة الشاملة والوحدة الروحية في القلوب هو نظام الأدب / الأدب والكتب التي ظهرت في هذا المجال.

في هذا الموضوع؛ كتب القديس مار افرام (306-370) من نصيبين المشهور بلقبه “شمس السريان”: “الكتب كالمرايا، العين النقية ترى شكل الحقيقة هناك، نور يناسب العينين والحقيقة تليق بالإنسان. عليك أن تختار نورًا لعينيك وكتابًا لأفكارك، وإذا لم تستغل الكتب فاعلم أنك ستهزم من قبل الشياطين وستُذكر مع المتقاعسين ”

هذه الحقيقة الأساسية التي عبَّر عنها القديس مار أفرام يتم التعبيرعنها في قصائد مار إيسحق نينوىي (613-700): “معرفة الحقيقة تملأ القلب بالسلام. يقوي الشخص بفرح. نصيحته رائعة وممتعة. يضيء العيون”.

كما قال هذان القديسان التاريخيان، فإن الأدباء والكتاب السريان قد خلقوا تقليدًا أدبيًا فريدًا من خلال إنتاجيتهم الفكرية وأنشطتهم الأدبية في العملية التاريخية. لقد طورهذا التقليد الأفكار، وعزز الأفعال، وفتح باب التعاون والتضامن، وقدم مساهمات كبيرة في عالم الأخلاق والحكمة. هذه المساهمات الفكرية التي يقدمونها، والتي ضمنت الانسجام / النظام / الاستقراربين عالم الروح والجسد، تهمس سرالحقيقة والخير والأخلاق والجمال في آذاننا نحن المسافرين على طريق الحياة. لأنهم يعرفون جيدًا أن الحضارة لا يمكن أن تتطور بدون كتب / أدب. فكما آمنوا بما عرفوه، كرّسوا أنفسهم لهذا الاعتقاد. نظرًا لأنهم رأوا أنه لا يمكن التقدم بدون كتاب قبل ذلك بكثير ، فقد استوفوا متطلبات هذا من خلال إنتاجيتهم  الأدبية.

لطالما كان الأدب هو القوة الأكثر فاعلية في تحول الفرد والمجتمع. في هذا السياق، تتمتع الأعمال الأدبية بميزات لا تفقد عملتها. لا بد من قول الكاتب الفرنسي الشهيرAlbert Camus ألبير كامو (1913-1960) “حيث يوجد الأدب هناك أمل دائمًا” في هذا السياق.

مع هذا الفهم للأمل الذي عبرعنه كامو، أستطيع أن أقول إن المناهج الفكرية التي أشرت إليها في كتابي هي أدلة ومنارة  لأنشطتي في المجال المدني، والتي تستمر بمسؤولية قادمة من الماضي. أثناء أداء خدمتي / مهمتي المتعددة الأبعاد التي قمت بها في الماضي في دير مار جبرائيل -المناهج الفكرية في هذا الكتاب- كان دائمًا مصدرتحفيزي الوحيد هو هذا الأمل، كما قال كامو.

مثل الأديرة الأخرى في جغرافيتنا، فإن ديرمارجبرائيل، الذي كان مركزًا للمعرفة والحكمة للسريان وكل البشرية من أعماق التاريخ حتى الوقت الحاضر، همس لي مثل أي شخص آخر بأسرار الحكمة الأبدية. لقد علمني الفهم / العمق الروحي المدفون في هذا الدير ألا أؤذي الإنسان والكون، هيكل الله الحي. ذكر أن نعتز به ونعطيه قيمة. بالهتاف “مبدأ الاجتهاد والمسئولية والضرر” الذي هو جوهر طبيعتنا البشري.!

في مسار الحياة ، نقع أحيانًا في أوهام الأنا وننتهك حريتنا، بوعي أو بغير وعي، يمكن أن نضع أنفسنا في معضلات صعبة. الروح الإيجابية في أعماق الأديرة، التي تطور طريقة وطريقة التخلص من هذه المعضلات الصعبة، تعني الانضباط الذي يحافظ على الإيثار والوعي الجماعي. وسبب وجود الأديرة هو إبقاء هذه الروح حية باكتساب المعاني والأغراض الفاضلة والسعي لإبقائها حية. لأنه في الثقافة الرهبانية، لا يوجد تحضير. هناك شعور كبير بالمسؤولية والاجتهاد والإنتاجية يتشكل من خلال الانضباط الداخلي. كان هناك دائمًا هذا الفهم في الخلفية الفكرية للأشخاص / القديسين الذين أسسوا نظام الحياة في الأديرة والأديرة: “مع عمليات التعليم/العبادة القائمة على الانضباط التي تعزز روح ضبط النفس، تتطلب أوقات الانضباط الصعبة الخدمة الداخلية تخلق أشخاصًا أقوياء. الأشخاص الأقوياء أيضًا يخلقون أوقاتًا سهلة. الأوقات السهلة تلد ضعفاء، والضعفاء يجلبون أيامًا صعبة..!!”

لذلك، فإن منطق “الشومليو- التكامل” هو صيغة للحياة ، خاصة في الأفكار والأفعال ضد جفاف الروح. خاصة للوعي المستيقظ بوعي روحي. لهذا السبب، كانت الفكرة الرئيسية للعملية في الأديرة دائمًا هي منطق “الشوملويو”. هذا المنطق هو الذي يرفعها من معارضة التكامل، وقد تم اختباره مرارًا وتكرارًا أن الطريق إلى النجاح هو تمجيد هذا المنطق.

وفقًا لهذا المنطق، فإن المعرفة هي نور إلهي ينير عقل / روح الإنسان. المعرفة التي شكلها الحب تصبح مثمرة، تنبت وتؤتي ثمارها، وإن كان من جذورها الجافة. أصعب معرفة هي معرفة الذات واكتشاف الذات.

إذا تم استيعاب المعرفة التي سيتم تعلمها من الكتب، فإنها تتحول إلى نظام داخلي. كلما زاد حب الإنسان ومعرفته، كان أكثر تواضعًا. كلما كان الإنسان أكثر تواضعًا، تحرر من مرض الغطرسة والتكبر، وقبول الآخرين كما هم. إنه يعظم كرامة الإنسان. لذلك، القراءة والتعلم (التعلم المستمر) هو في الواقع تعليم أنفسنا. يتعلق الأمربالارتقاء بأنفسنا إلى المستوى التالي.

مما لا شك فيه كما نوه,مولانا الرومي. في هذا الصدد  يقول: “إذا لم تستطع شم الروائح في حديقة الورود؛ ابحث عن العيب ليس في الحديقة، ولكن في نفسك وفي أنفك. يوجد في قاع البحر لؤلؤة وحجر. الأشياء التي يجب الإشادة بها هي دائمًا من بين العيوب”.

نعم، يجب أن نقرأ لنتعمق أو نرتقي. يجب أن نقرأ لتوسيع فهمنا وتفكيرنا. يجب أن نقرأ لنفهم أنفسنا والحياة. يجب أن نقرأ لتحويل تصوراتنا البالية. يجب أن نقرأ لنكتسب المعرفة. يجب أن نقرأ من أجل حياة صحية / مرضية. يجب أن نقرأ للتعرف على عوالم / أفكار / مناهج أخرى. يجب أن نقرأ لنكون مجتهدين / منتجين. علينا أن نقرأ من أجل النقد البناء. يجب أن نقرأ حتى لا يتم تهميشنا / استبعادنا. يجب أن نقرأ حتى لا نحتقر. يجب أن نقرأ حتى لا نغضب. يجب أن نقرأ حتى لا نفرض. يجب أن نقرأ لنتعلم احترام الإنسان وكل شيء في الكون. يجب أن نقرأ لنرى كل شيء من مسافة متساوية. يجب أن نقرأ حتى نترك إرثًا أفضل مما تم تسليمه إلينا. يجب أن نقرأ لفتح أعين قلوبنا. يجب أن نقرأ لنرى وجه وقلب الناس. يجب أن نقرأ لتوسيع إرادتنا وانضباطنا. ولأسباب أخرى كثيرة، يجب أن نعزز ثقافة القراءة.

كما قيل، “ربما لا نصل إلى الشاطئ، لكن يجب أن نقرأ لنتعمق، يجب أن نقرأ باستمرار”.!

 

 

ملفونو يوسف بكتاش

رئيس جمعية الثقافة واللغة السريانية وادبها / ماردين

Visiting From Abroad

Visiting From Abroad

When viewed through a sociological approach, there are many benefits to visiting one’s homeland from abroad.

First of all, visits to one’s home country are essentially cultural activities. They are among the activities that nurture people’s humanity and purify their spirits. They are one of the important factors of reinforcing friendship and affinity, as well as interaction, development, transformation, and economic growth.

Just as seeds require fertile soil in order to grow, cultural development really needs warm, soft hearts and cultural transactions. Because when the spirit’s (or heart’s) purity is neglected, the heart becomes cold and callous. Founding development on top of a callous heart is akin to planting a seed in a rock.

Yezidi chief Pir Amer, who lives in Germany, is one of the outstanding opinion leaders of our geography. He is one of the leading representatives of our Yezidi brothers and sisters.

On 7 September 2021, a Tuesday, we ran into each other by chance in Midyat. We had a chat. It was a pleasant time, reminiscing about old memories. We cheered each other up. We briefed each other. We talked about the importance of the maxim of “bridges not walls” for a promising future and about the need for coming closer in order to be understood in social endeavors. With the experience of our present companionship, we talked about the abiding fruits of acting with sincere awareness.

Though much time had passed, it was spiritually exhilarating to feel the friendship/intimacy between Yezidi chief Pir Amer and my late father Abuna Tuma Beğtaş. In the spiritual outlook, there is no “you and I.” There is “we.” As he shared the memories/wisdom of my late father, I saw that he was happy and smiling. I was both happy and thoughtful after closely feeling such a meaningful, sincere friendship.

Yes, it is true. Life would be unbearable without friendship. I felt greatly honored by the privilege of bonding with an old friend of my late father’s and conversing with his appreciative personality. To him and the community he represents, I pay my respects and wish them health and success.

I would like to take this opportunity to remind of the following verses by Mevlana.

He says;

”Leave blindness to the eyes,

Deafness to the ears,

Leave exhaustion to the knees,

Silence to the lips.

But the heart must not grow deaf,

Or blind, or exhausted,

So that it may see you,

Hear you,

Run to you, bursting.

If the heart does not experience it,

What use is sight to the eye?

If the soul does not feel it,

What use is sound to the ear?

If the heart does not love,

What use is touch to the hand?”

Yusuf Beğtaş

Syriac Language-Culture and Literature Association / Mardin

The Glory of the Spirit and Nobleness of Intelligence

The Glory of the Spirit and Nobleness of Intelligence

No entity in nature, whether organic or inorganic, exists solely for its own self. Due to the natural system, everything is interdependent. Just as the sun does not rise for itself, neither does a tree bear fruit for itself. The same goes for us humans. By virtue of mutual need, we must complete and better one another with love and without expecting something in return. We are obligated to give back to the source from which we receive.

According to this perspective, life has its own unique rules and spiritual laws. The principle of “mutualism and usefulness” or “win-win” principle is the foremost of these laws. On the journey from opposition to completeness, the principle of “mutualism and usefulness” must always be involved. Even so, what really lies at the invisible spiritual center of life is “unconditional love.” It is oftentimes active and at work in life’s invisible areas.

However, if the principle of “mutualism and usefulness,” which stimulates active altruism in people were to be adequately observed in all places, under all circumstances and in all relationships, then life would be more fulfilling and meaningful. Life would be more beautiful and richer.

Because the more a human overcomes selfishness and egotistic cravings/passions, the more human he becomes. He becomes more moral and grows and develops spiritually.

The main source of the principle of “mutualism and usefulness” is the following quote by Christ: “Do to others what you would have them do to you” (Matthew 7:12, Luke 6:31). Here, the main thing is sincerity, which means the freedom of the spirit. It is goodwill, which is closed off to exploitation and abuse.

Because it is impossible for a conceited, vindictive, selfish, duplicitous, calculating, two-faced person to have good intentions in an internal sense. If the intention is not sincere, it becomes ineffective. The intention of the two-faced is destined to backfire with an adverse effect.

A person can be two-faced toward another person; even worse, we can be two-faced toward ourselves. It is easy to be honest with other people; it takes skill to be honest with ourselves. Though we might fool people through cunning and intelligence, we cannot fool God, who reciprocates our intentions. The Most High Creator knows the truths that we manage to hide even from ourselves. When we desire something in the depths of our hearts, he does not look at what we tell him, but at what we secretly tell ourselves.

In other words, every kind of exploitation and abuse of human dignity or cheating someone of their rights (or extorting them) passes for cruelty in divine records. It becomes difficult to digest because it means cheating people out of their rightful due. It returns as sorrow and trouble.

In situations where selfish attitudes are highly prized in order to avoid facing these harsh truths, conscience should, as the harbinger of altruism, act as a check against cunning/devious thoughts and a restraint against selfish/egotistic attitudes. It should serve this function. This is how it should be.

For this to be possible, the activity of obscene attitudes must be disrupted/weakened. In fact, it should be destroyed if possible. Though character traits like “Politeness, Kindness and Purity” evoke a bitter feeling in people, these virtues actually contain the surest/trustiest formula for paving the way for common life and civilization, and for disrupting/weakening the activity of obscene attitudes as well. Substituting their meaning for oppression will restore human dignity to its genuine value.

There is an idea that, “These virtues are the junction signboard in a garden that forks out between our moral law and human survival.

The French say, “Politeness is the nobleness of intelligence.”

In the same vein, philosopher/writer Henri-Louis Bergson (1859-1941), who was awarded the Nobel Prize in Literature in 1927 “for his rich and exhilarating ideas and the brilliant talent he used in the presentation of these ideas,” says, “Courtesy is the glory of the spirit.”

With his verdict that, “Since morality means having the best interest of others at heart or at least not hurting them, a rude and impertinent person turns out to be ceaselessly injuring his own capacity to be moral,” Bergson emphasizes that, in a sense, these virtues are a kind of morality.

Because the presence of these virtues which form the basis of moral purity and introduce moral consistency signifies progress/improvement: They facilitate life. They allow one to breathe. They let the soul flourish. Their absence spells regression/negative placidity: Life gets more difficult. Oxygen is poisoned. Relationships are ruined. Human dignity is injured. Sincerity is mutilated. Honesty is made to suffer.

As it has been said: “Every person is both the architect and executioner of their own inner world.”

In order not to be our own executioners, we have to value these virtues which reduce the fragility of life and heal spiritual illnesses. We have to increase our activity in life.

Because even the deaf can hear the language they speak. Even the vulgar can see its beauties. And the blind feel them.

I enclose herein for the consideration of my esteemed readers the link to my article titled, “Politeness, Kindness and Purity,” where I take a sociological approach in scrutinizing the Syriac meaning of these virtues as well as their benefits and effects in life. Those curious can peruse the meanings of these virtues more extensively.

https://www.karyohliso.com/articles/article/5826

https://syriacpress.com/blog/2021/04/11/politeness-kindness-purity/

Yusuf Beğtaş

Syriac Language-Culture and Literature Association / Mardin

دارا : المدينة الحصنيَّة . Matta Roham


دارا : المدينة الحصنيَّة .
Matta Roham
Dara, A Fortess City In North Mesopotamia (Please read below)
هذا النص اهداء للدكتور الهمام عامر داراوي المبارك ،
والى كل من ينتسب الى مدينة دارا التاريخية.
Matta Roham

تقع مدينة دارا على بعد 30 كم من ماردين و 18 كم من نصيبين . كانت مدينة حصنيَّة بناها الإمبراطور الروماني أناستاسيوس الأول (431- 518) . وتدعى دارا في اليونانية Daras ، ولكن اسم دارا أصله سرياني إذ أن كلمة دارا ܕܪܐ تعني “ساحة المعركة ، أو نضال وكفاح “.
هناك مجرد تكهنات بأن دارا سميت على اسم الملك الفارسي داريوس الكبير (550-486 قبل الميلاد) أو داريوس الثالث الذي حكم في فترة (336-330 قبل الميلاد). الاسم اليوناني Darius داريوس مشتق من “داريوش” بالفارسية القديمة ، و يعني ”يملك”.
يذكر المؤرخ السرياني زكريا الفصيح ( تولد 465) أن جنرالات الرومان أرجعوا فشلهم في الدفاع عن حدود شمال بلاد ما بين النهرين من هجمات الفرس إلى عدم وجود قاعدة قوية في المنطقة ، حيث في عام 363 ، سقطت نصيبين في أيدي الفرس.

قراءة المزيد

Ufuklarımın Manastırı

Ufuklarımın Manastırı

Edebiyat insanoğlunun düşünce ufkunu zenginleştiren en önemli kanon, edebî eserler de bu kanonun en estetik ürünleridir.

‘’Tasroro u Buyoye d-Sabro // Savaşçı ve Umudun Tesellisi’’ başlığını taşıyan, Süryanicenin Serto hattıyla kaleme aldığım kitap da işte bu edebî kanon çerçevesinde ortaya çıkmış bir eser olup, kökü derinlerde bir ağacın/geleneğin ruhunu yaşatmanın gayretini hedeflemiş bir çalışmadır.

‘‘İnsan kendi iç dünyasının hem mimarı hem de celladıdır’’ özdeyişinden yola çıkan kitaptaki anlamıyla ‘‘Savaçı’’, iyi bir mimardır. İyi mimar olmanın yol ve yordamını tasarlayan kişidir. Savaşçı, yaşam merdivenlerini çıkarken öğren(il)mesi gereken, basiretle aklını, temkinle cesaretini, kudretle kuvvetini, itidalle atılganlığını dengeleyerek, yaşam aşkını toplumun yararına yöneltmesi demektir.

Yeni yayınlanmış bu kitabımı, 21 Eylül 2021 Salı günü, Turabdin Metropoliti Mor Timotheos Samuel Aktaş’ın değerli şahsında, ufuklarımın manastırı olan Mor Gabriel Manastırı’na takdim etmekten heyecan duydum. Çünkü her edebî kitaptan ve her ebedî düşünceden, insanın içine bir güç huzmesi sızar. Edebî yazılar insandan yola çıkar, insana döner. İnsanın ruhunu açar ve ufkunu genişletir. Düşünce sınırlarını zorlar. İnsandaki tepkiselliği törpüler, ruhsal ve düşünsel yönden insanı yeniler, tazeler ve dönüşüm sürecine sokar. Evrensel kardeşliğin ve ruhani birlikteliğin tohumlarını yüreklere en iyi serpen disiplin, edebiyat/literatür disiplini ve bu disiplin içerisinde ortaya çıkmış kitaplardır.

Bu konuda; “Süryanilerin Güneşi” lakabıyla ünlü Nusaybinli Aziz Mor Afrem (306-370) şöyle yazmıştır: “Kitaplar ayna gibidir. Gözü saf olan orada hakikatin şeklini görür. Gözlere ışık, düşünceye ise hakikat yaraşır. Gözüne ışık, düşüncene kitap seçmelisin. Eğer her gün okuyup kitaplardan faydalanmazsan, bil ki şeytanlara yenilir, aylaklarla birlikte anılırsın.’’

Aziz Mor Afrem’in dile getirdiği bu temel doğru, Ninovalı Mor İshok (613-700)’un dizelerinde şöyle dile gelmiştir: ‘‘Hakikat bilgisi, kalbi esenlikle doldurur. İnsanı sevinçle pekiştirir. Öğütleri büyüktür, ilginçtir. Gözleri aydınlatır.’’

Bu iki tarihi aziz şahsiyetin de buyurduğu gibi, tarihsel süreç içerisinde, Süryani edîb ve yazarlar, düşünsel üretkenlikleri ve yazınsal faaliyetleriyle kendine özgü bir edebiyat geleneği var etmişlerdir. Bu gelenek düşünceleri geliştirmiş, eylemleri güçlendirmiş, yardımlaşma ve dayanışmaya kapı aralamış, ahlak ve bilgelik dünyasına ise büyük katkılar sunmuştur. Onların, ruh-mana ve beden-madde dünyası arasında uyum/düzen/istikrarı sağlamış bu düşünsel katkıları, yaşam yolunda yürüyen biz yolcuların kulağına doğruluğun, iyiliğin, ahlakın, güzelliğin sırrını fısıldamaktadır. Çünkü kitap/edebiyat olmadan bir medeniyetin gelişmeyeceğini en iyi onlar biliyorlardı. Bildiklerine de inandıkları gibi, kendilerini de o inanmışlığa adamışlardı. Çok daha önceleri kitap olmadan terakki edilemeyeceğini gördüklerinden, yazınsal (edebî) üretkenlikleriyle bunun gereklerini yerine getirmişlerdi.

Öteden beri edebiyat, birey ve toplumun dönüşmesinde en etkili güç işlevi görmektedir. Bu bağlamda edebiyat eserleri güncelliğini yitirmeyen özelliklere sahiptir. Ünlü Fransız yazar Albert Camus’un (1913-1960) ‘’Edebiyatın olduğu yerde devamlı umut vardır’’ sözü bu minvalde söylenmiş bir söz olsa gerek.

Camus’un belirttiği bu umut anlayışıyla kitabımda değindiğim düşünsel yaklaşımlar, dünden gelen bir sorumlulukla devam eden, sivil alandaki faaliyetlerimin yönlendiricisi ve aydınlatıcısıdır diyebilirim. Geçmişte Mor Gabriel Manastırında yürüttüğüm çok boyutlu hizmetimin/görevimin ifası sırasında -bu kitaptaki düşünsel yaklaşımlar- yegâne motivasyon kaynağım, hep Camus’un dediği bu umut olmuştur.

Coğrafyamızdaki diğer manastırlar gibi, tarihin derinliklerinden günümüze kadar Süryanice, Süryaniler ve tüm insanlık için bir ilim ve irfan merkezi olan Mor Gabriel Manastırı, herkes gibi bana da ebedi bilgeliğin sırlarını fısıldamış ve fısıldamaktadır. Bu manastırda gömülü olan ruhsal anlayış/derinlik bana, Allah’ın yaşayan tapınağı olan insana ve kâinata zarar vermemeyi öğretmiştir. Sevgi beslemeyi, değer vermeyi hatırlatmıştır. İnsani doğamızın özü olan “çalışkanlık, sorumluluk ve zararsızlık ilkesini” haykırarak hem de!

Yaşamın akışı içinde bazen egonun yanılsamalarına kapılıp, özgürlüğümüzü kötüye kullanarak bilinçli-bilinçsiz kendimizi zor çıkmazlara sokabiliyoruz. Bu zor çıkmazlardan kurtulmanın yol ve yöntemini geliştiren manastırların derinliğindeki o pozitif ruh, diğerkâm ve kolektif şuuru yaşatan disiplin anlamına gelir. Manastırların varlık nedenleri, erdemli anlam ve amaçlar edinerek bu ruhu yaşatmak ve yaşatmanın gayreti içerisinde olmaktır. Çünkü manastır kültüründe hazıra konmak yok. İçsel disiplin ile biçimlenen yüksek bir sorumluluk anlayışı, çalışkanlık ve üretkenlik vardır. Manastırları ve manastırlardaki yaşamın disiplinini temellendirmiş kişilerin/azizlerin düşünsel arka planında şöyle bir anlayış hep vardı: ′′Özdenetim ruhunu güçlendiren disiplinden kaynaklı eğitim/ibadet süreçleri ile iç hizmetin gerektirdiği zorlu disiplin vakitleri, güçlü insanlar var eder. Güçlü insanlar da kolay zamanlar yaratır. Kolay zamanlar ise zayıf insanlar doğurur, zayıf insanlar zor günleri getirir…′′

Dolaysıyla, ruhun kuraklığına karşı bilhassa düşünce ve eylemlerde ‘‘Şumloyo/Tekamül’’ mantığı bir yaşam formülüdür. Özellikle de ruhsal farkındalık sahibi olan uyanmış bilinçler için. Bu sebepledir ki, öteden beri manastırlardaki işleyişin ana fikri “Şumloyo” mantığıdır. Bu mantık, karşıtlıktan tamamlayıcılığa yükselten bir mantıktır ve başarının yolunun, bu mantığı yüceltmekten geçtiği de defaatle yaşanarak denenmiştir.

Bu mantığa göre bilgi, insanın zihnini/ruhunu aydınlatan ilahi bir ışıktır. Sevgi ile biçimlenen bilgi, üretken olur, kuru bir ağaç kökünden de olsa filizlenir ve meyve verir. En zor bilgi ise, insanın kendini tanıması, kendini keşfetmesidir.

Kitaplardan öğrenilecek bilgi içselleştirilirse, içsel disipline dönüşür. İnsan ne kadar sevgi ve bilgi doluysa, o kadar tevazu sahibi olur. İnsan ne denli tevazu sahibiyse, o denli kendini kibir ve ululanma hastalığından kurtarmış olur ve başkalarını da olduğu gibi kabul eder. İnsan onurunu yüceltir. Dolayısıyla okumak ve öğrenmek (devamlı öğrenmek) aslında kendimizi eğitmektir. Kendimizi bir üst aşamaya taşımaktır.

İnsanoğlunun taşınacağı üst aşamaları, kat edeceklerini, nitelik ve niceliğini en güzel anlatanlardan biri de kuşkusuz Hz. Mevlâna Rumî’dir. Bu hususta der ki: “Gül bahçesindeki kokuları alamıyorsan; kusuru bahçede değil kendi içinde ve burnunda ara. Denizin dibinde inci de vardır taş da. Övülecek şeyler de daima kusurlar arasındadır.”

Evet, derinleşmek veya yükselmek için okumalıyız. İdrakimizi ve düşüncemizi büyütmek için okumalıyız. Kendimizi ve hayatı anlamak için okumalıyız. Yerleşik algılarımızı dönüştürmek için okumalıyız. Bilgi edinmek için okumalıyız. Sağlıklı/doyumlu bir yaşam için okumalıyız. Başka dünyaları/düşünceleri/yaklaşımları tanımak için okumalıyız. Çalışkan/üretken olmak için okumalıyız. Yapıcı eleştiri yapmak için okumalıyız. Ötekileştirmemek/dışlamamak için okumalıyız. Hor görmemek için okumalıyız. İnatlaşmamak için okumalıyız. Dayatma yapmamak için okumalıyız. İnsana ve kâinattaki her şeye saygıyı öğrenmek için okumalıyız. Her şeye eşit mesafeden bakabilmek için okumalıyız. Bize aktarılanın daha iyisini miras bırakabilmek için okumalıyız. Kalp gözümüzün açılması için okumalıyız. İnsanların hem yüzünü, hem kalbini görmek için okumalıyız. İrademizi ve disiplinimizi genişletmek için okumalıyız.…. Ve başka başka nice nedenlerden ötürü okuma kültürünü yüceltmeliyiz.

Denildiği üzere, ‘‘Kıyıya varamayabiliriz belki ama derinlere inmek için okumalı, devamlı okumalıyız!’’

 

Yusuf Beğtaş

Süryani Dili-Kültürü ve Edebiyatı Derneği / MARDİN

القديس مار دومط (ديمِط) (408+) ܡܳܪܝ ܕܺܝܡܶܛ

القديس مار دومط (ديمِط) (408+)
ܡܳܪܝ ܕܺܝܡܶܛ


يصادف يوم 24 أيلول تذكار الشهيد مار ديمِط
إنّه فارسيٌ وثنيّ عاش أيّام يوليانس الأريوسيّ، الجاحد في مدينة أمد. كان مِن بين الذين اضطهدوا المسيحيّين، لاسيّما رجال الدين منهم. أصيبَ بداء المفاصل الأليم، فاستفاق من غيّه، معتبرا مرضه دعوةً من الله إلى التوبة. فاعتنق الديانة المسيحيّة، وترك أهله ووطنه في فارس (إيران حاليا)، وأتى إلى مدينة الرُها (شمال العراق حاليا)، حيث ترهّب في أحد الأديار، وصار فيما بعد شمّاسًا. وعندما قرّر رئيسه أن يرقيّه إلى درجة الكهنوت المقدّس، اعتذر ديمط ورفض متواضعا أمام هذه المسؤوليّة الكبيرة. وهرب إلى مغارةٍ حيث تنسّك، متقشفا، تائبا، باكيًا خطاياه نحو ثلاثين سنة. وذاع صيته، وصار محطّ أنظار الكثيرين من الناس، وقدوة في التوبة والإيمان.

قراءة المزيد